Ruzie tussen Gees en Zwinderen

Wilt u de geschiedenis van Gees leren kennen? De Werkgroep Monumenten van de Historische Vereniging Klenckerheugte is bezig met het schrijven van een boek over de geschiedenis van Gees. Zij hebben veel informatie verzameld: archieven onderzocht, oude kranten doorsnuffeld en interviews afgenomen met oudere bewoners van Gees. Vele dorpsbewoners hebben hun albums met oude foto’s aan de werkgroep ter beschikking gesteld. Het boek van ongeveer 400 bladzijden, vanaf de prehistorie tot het heden, is rijk geïllustreerd met veel kaarten, documenten, verhalen en foto’s. De komende maanden lichten we steeds een tipje van de sluier op. We vervolgen met hoofdstuk 2: Ruzie tussen Gees en Zwinderen.

Als Gees al een paar eeuwen bewoond is ontstaat er nog een dorp in de buurt, Zwinderen. Ze hebben geen eigen marke en gebruiken de marke van Gees voor het hoeden van hun schapen. Daar zijn de boeren van Gees niet heel blij mee. Na veel geruzie lijkt het erop dat in de 13e en 14e eeuw de boeren van Gees de boeren van Zwinderen tolereren en de schapen die ze op de hei laten grazen ongemoeid laten. Er is tenslotte ruimte genoeg en het gebied is dunbevolkt. Maar in de loop der tijd gaan dye van Swynrer steeds meer rechten claimen op de Geeser markegronden, niet alleen op de heide maar ook op de madelanden en op de es. De vroegste aantekeningen over deze strubbelingen dateren uit 1437, het jaar waarin beide partijen voor de Etstoel (de rechtbank van Drenthe) verschijnen. De klacht van de Geeser boeren is, dat die van Zwinderen schade aanrichten aan de madelanden en daarom willen ze hen weren uit de marke. De boeren van Zwinderen klagen op hun beurt dat de boeren van Gees hen weer eens hebben verboden hun vee op de markegronden te weiden. De uitspraak van de Etstoel is uitgeschreven in een akte van de zitting in 1530.

Vrij vertaald staat in de uitspraak van 1530 dat de Etten helemaal genoeg hebben van het geruzie – ‘tselve den gainss lainckwijlich’ – tussen beide dorpen. Zij vragen aan de Drost (Commissaris van de Koning) om opdracht te geven aan vier Etten, of vier onpartijdige anderen, om tussen de vechtende partijen te bemiddelen en wel vóór de volgende zitting. Als bemiddeling dan ook niet tot een oplossing leidt, moet het probleem maar opgelost worden door het vellen van een oordeel op de volgende zitting van de Etstoel. Later zal blijken dat het probleem nog voortwoekert.

Ben je geïnteresseerd in het hele verhaal? Schrijf je dan in voor het boek ‘Gees, kuieren door duizend jaar dorp’. De werkgroep streeft ernaar dat het boek maximaal € 35,- zal gaan kosten. Voorinschrijvers krijgen € 5,- korting op de uiteindelijke prijs. Voorinschrijving betekent niet dat je vooruit moet betalen of verplicht bent tot afname. Je kunt alvast inschrijven voor het boek bij:
Mieke Venhorst; e-mail: vendijk01@gmail.com, of Kees van Dijk en Henny Kuipers; e-mail: hennyenkeesingees@gmail.com, of via deze link.

Foto: De akte met de uitspraak van de Etstoel in het conflict tussen Gees en Zwinderen in 1530.

Voorbereiding Rondom Gees in volle gang


Op zaterdag 15 april komen motorrijders uit verschillende windstreken met hun antieke motoren naar Gees. Dan is de 14e editie van Rondom Gees. Wie gek is op nostalgie en  techniek en de prachtige antieke motoren wil aanschouwen, is van harte welkom bij de start van dit  evenement. Die is op zaterdagochtend bij Pluspunt naast de kerk aan de Dorpsstraat in Gees. Het bestuur van de organiserende stichting is al enige tijd druk met de voorbereidingen.

De stichting Rondom Gees organiseert bij voorkeur twee keer per jaar een evenement, waarvan de toertocht Rondom Gees de bekendste is. Elke derde zaterdag van april is deze tocht voor antieke motoren van voor 1914. Deelnemers uit Nederland en onder andere Duitsland, Engeland, Schotland, België, Frankrijk en Denemarken komen dan met hun schitterende motorfietsen naar Gees. Op 16 april, de dag na Rondom Gees, is de Horse Power Run die in Veenhuizen start. Veel motorrijders komen naar Drenthe om beide tochten te rijden. Die gaan door de mooiste stukjes Drenthe. Er zijn een aantal vaste deelnemers die al jaren meedoen. Ze logeren in en om Gees. Vaak bij gastgezinnen.

Nostalgisch uitgedost

De meestal nostalgisch uitgedoste, deelnemers starten achter elkaar. Elke deelnemer krijgt bij de start een korte toespraak, waarbij de motorfiets en soms ook de eigenaar voor het publiek wordt toegelicht. Na een tocht door het mooie Drentse landschap arriveren de deelnemers later in de middag weer in Gees.

Trouwe vrijwilligers

Het evenement is mogelijk dankzij een trouwe groep vrijwilligers. Route uitzetters, verkeersregelaars en mensen die met de bezemwagens rijden om de mogelijke uitvallers terug te brengen. Met motoren van 100 jaar en ouder is er mechanisch nog wel eens wat aan de hand. Ook zorgen de vrijwilligers ervoor dat de inwendige mens goed wordt verzorgd. Op zaterdag vanaf acht uur staat de koffie en krentenwegge voor de rijders klaar. De rijders verzamelen zich vanaf die tijd al op het pleintje naast Pluspunt. Daar is ook koffie verkrijgbaar voor het publiek. De eerste rijders vertrekken omstreeks 9.30 uur. De rijders sluiten de dag gezamenlijk af met een warme maaltijd in het Pluspunt. Ook die wordt mogelijk gemaakt met hulp van de vrijwilligers.

Nieuwe website

Vorig jaar liet het bestuur een nieuwe website maken. De site is gericht op (potentiële) deelnemers maar zeker ook interessant voor iedereen die meer over het evenement en de motoren wil weten. Je vindt er bijvoorbeeld foto’s en filmpjes van voorgaande edities en informatie over het evenement. Maar ook nieuwsberichten en interviews. Bijvoorbeeld met de betrokken vrijwilligers. Wil je meer weten? Kijk dan op www.rondomgees.nl 

Gees in landelijke top 10 Groene Stad 2022


Gees staat met plaats 9 in de landelijke dorpen top-10 van de Groene Stad Challenge. Dit bleek gisteren toen de uitslag bekend werd
gemaakt. De plaats voor Gees op de ranglijst is de danken aan het feit de inwoners van Gees zo’n 228 vierkant meter openbaar groen per persoon tot hun beschikking hebben. In totaal bestaat ongeveer 71% van Gees uit groen (bomen, gras en struiken). Ook een mooie vermelding is er voor de plaatsen Coevorden en Steenwijksmoer.

Wethouder Jeroen Huizing: “We zijn trots op ons mooie, groene platteland, de karakteristieke dorpen en de historische stad Coevorden met relatief gezien behoorlijke wat groen. Op al die plekken hebben we oog voor duurzaamheid en groen. Zo’n mooie uitkomst van een landelijk onderzoek, daar zijn we natuurlijk heel trots op! ”

Meer informatie lees je in het nieuwsbericht op de website van de gemeente Coevorden


Doe jij ook mee met het buurtvolleybaltoernooi?

vvo toernooi

Zaterdag 15 april vindt het jaarlijkse volleybaltoernooi van Volleybal Vereniging Oosterhesselen (VVO) weer plaats. Een toernooi voor bedrijven, (buurt)verenigingen, vrienden en vriendinnen e.d.

Je kunt je inschrijven met een dames-, heren- of gemengd team. De spelers moeten minimaal 16 jaar zijn. Kijk voor alle info op de site van VVO. En vergeet niet om je team voor 25 maart aan te melden.

Dus nodig je buren, vrienden of familie uit en doe 15 april gezellig mee!

Een cadeautje van de keizer aan de bisschop

Wilt u de geschiedenis van Gees leren kennen? De Werkgroep Monumenten van de Historische Vereniging Klenckerheugte is bezig met het schrijven van een boek over de geschiedenis van Gees. Zij hebben veel informatie verzameld: archieven onderzocht, oude kranten doorsnuffeld en interviews afgenomen met oudere bewoners van Gees. Vele dorpsbewoners hebben hun albums met oude foto’s aan de werkgroep ter beschikking gesteld. Het boek van ongeveer 400 bladzijden, vanaf de prehistorie tot het heden, is rijk geïllustreerd met veel kaarten, documenten, verhalen en foto’s. De komende maanden lichten we steeds een tipje van de sluier op.
We beginnen bij hoofdstuk 1: een cadeautje van de keizer aan de bisschop

Hendrik II is in de 11e eeuw keizer van het grote Heilige Roomse Rijk. Op een goederenlijst uit 1024, een ‘oorkonde’, staat dat hij diverse landerijen en goederen schenkt aan Adelbold II, de bisschop van Utrecht van 1010-1026. Ook de Graafschap Drenthe hoort daarbij. In 1028 vertelt de opvolger van Hendrik II ̶ keizer Koenraad II ̶ tijdens een bezoek aan Utrecht dat ook nog andere goederen zijn geschonken aan de bisschoppen Adelbold II en aan zijn opvolger Ansfried. Die goederen liggen verspreid over heel Nederland, zoals blijkt uit het lijstje dat hij ter bevestiging aan het bisdom stuurt. Op dat lijstje staan, als enige in het noorden, ook landerijen in Gees: ‘suo aratro de Gezze’. Die schenking van land in Gees aan het bisdom komt later kennelijk terecht bij verschillende kerken en kloosters in het bisdom: bij het kapittel van de Sint-Pieterkerk in Utrecht, bij het domkapittel in Utrecht en ̶ van belang voor Gees ̶ bij het klooster van de Sint-Paulusabdij in Ruinen. Want dat klooster in Ruinen gaat het land in Drenthe beheren. Zo begint het boek over de bijna duizendjarige geschiedenis van Gees en vandaar de titel. Afbeelding: Keizer Koenraad II.

Een fragment uit het boek met de administratie van Koenraad II uit 1028, waar staat ‘suo aratro de Gezze’. Vertaald: ‘zijn land in Gees’.

Ben je geïnteresseerd in het hele verhaal? Schrijf je dan in voor het boek ‘Gees, kuieren door duizend jaar dorp’. De werkgroep streeft ernaar dat het boek maximaal € 35,- zal gaan kosten. Voorinschrijvers krijgen € 5,- korting op de uiteindelijke prijs. Voorinschrijving betekent niet dat je vooruit moet betalen of verplicht bent tot afname. Je kunt alvast inschrijven voor het boek bij:
Mieke Venhorst; e-mail: vendijk01@gmail.com, Telefoon: 06-81035262 of Kees van Dijk en Henny Kuipers; e-mail: hennyenkeesingees@gmail.com, Tel:06-41791407 of via deze link.

De werkgroep verwacht dat het boek in het najaar van 2023 verschijnt.

Dorpsommetjes weer op orde

De drie dorpsommetjes zijn weer helemaal op orde. Deze mooie wandelroutes werden oorspronkelijk in 2007 uitgezet door een werkgroep van Plaatselijk Belang Gees, Staatsbosbeheer en de Boermarke Gees. In 2014 werden ze geactualiseerd.

Afstemming op wandelroutes in wandelknooppuntennetwerk

Inmiddels zijn we 9 jaar verder en klopten de routes hier en daar niet meer en pasten ze niet meer bij de nieuwe routes van Staatsbosbeheer. Ook konden de routes beter worden afgestemd op de bestaande wandelroutes in het wandelknooppuntennetwerk. En waren de folders weer aan vervanging toe. De werkgroep, bestaande uit Adrie Kuyper, Jannie Kuiper, Jannie Karst, Henny Kuipers, Willem Anninga en Kees van Dijk zorgde ervoor dat de ommetjes in het wandelknooppuntennetwerk passen, wijzigde de verklarende teksten en vulde de routes aan met nieuwe kennis en inzichten.

Dorpsbudget

De nieuwe routes werden financieel mogelijk gemaakt door Plaatselijk Belang Gees en het dorpsbudget. Remko van Rijthoven van ontwerpbureau Vormzinnig uit Oosterhesselen maakte het prachtige nieuwe ontwerp. De nieuwe folders zijn binnenkort te koop bij de TIP in Gees.

Wat ruist daar door het struikgewas?

Wat ruist daar door het struikgewas? Het zijn de dorpsgenoten tijdens de Boermarke snoeidag! Afgelopen zaterdag organiseerden de Boermarke Gees en Staatsbosbeheer weer de jaarlijkse snoeidag. Deze keer trok de groep vrijwilligers uit Gees richting de pingoruïne aan de Tilweg. Met de huifwagen. Net als voorgaande jaren werd er weer volop geknipt, gezaagd én bijgepraat. Het was een gezellige ochtend met op z’n tijd een goede catering. De foto’s vind je in het Geesweb fotoalbum. Er is ook een filmpje.

Data oud papier voor in de agenda

oud-papier-in-container

Elke eerste zaterdag van de maand kun je je oud papier brengen bij de container in de wethouder H. Euvingstraat ter hoogte van De Klimop. De container staat er dan al vanaf vrijdagmiddag.

Zorg je ervoor dat het papier niet wegwaait en dat je de deur na het brengen weer sluit?

De container wordt dit jaar nog geplaatst op de volgende vrijdagmiddagen:
3 maart
31 maart
5 mei
2 juni
30 juni
4 augustus
1 september
6 oktober
3 november
1 december

Beleef de berg in tijdschrift Rijksdienst Cultureel Erfgoed

In het februarinummer van het Tijdschrift van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (zie p.22, 23, 24) lees je een mooi artikel over de Klinkenberg in Gees. Enige tijd geleden werd op de Kinkenberg het archeologisch beleefpunt geopend. De Klinkenberg is een Rijkmonument. Vandaar dat de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed is betrokken.

Stille getuigen

De schrijvers van het artikel nemen je mee naar de middeleeuwen toen op de Klinkenberg een houten kasteel stond. De restanten van het kasteel zijn de stille getuigen van de strijd tussen de Drentse aanhangers van de bisschop van Utrecht, waaronder de eigenaar van de Klinkenberg en de heren van Coevorden.

Zwinderen

In het artikel wordt ook beschreven hoe het beleefpunt tot stand kwam. Dorpsbewoner Kees van Dijk speelde daarbij een belangrijke rol. Zijn studie over het dorp Zwinderen voor het schrijven van het boek “Zwinderen, 800 jaar tussen veen en zand” was de directe aanleiding om met de Klinkenberg aan de slag te gaan. In september 2022 werd het beleefpunt geopend door gedeputeerde Nelleke Vedelaar en wethouder Jeroen Huizing.

Het artikel werd geschreven door Jan van Doesburg, specialist archeologie middeleeuwen en nieuwe tijd, en Jos Stöver, adviseur archeologie, beiden bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Zij leverden met expertise een bijdrage aan het beleefpunt.