De Boermarke in Gees

Gees kent een actieve Boermarke. Over de tijd waarin deze is ontstaan, is niets bekend. Het begrip Boermarke, ook wel Marke genoemd, gaat in feite terug tot de tijd van de Germanen die zich op vaste plaatsen gingen vestigen. Het door een stam in bezit genomen gebied, dat door alle leden van de stam gemeenschappelijk werd gebruikt, is eigenlijk de oervorm van een Boermarke of Marke. De markegronden vormden een begrensd gebied. Marke betekende oorspronkelijk grens. In de 13e eeuw kregen Marken een duidelijke vorm. Er werden grenzen vastgesteld en regels opgesteld voor het gebruik van die gemeenschappelijk gronden. De erven bij de boerderijen en het bouwland bij de dorpen bleef particulier bezit. Op veel plaatsen in Nederland en ook in het buitenland kwamen Marken voor.

Drenten kregen meer priviléges

In het Lantrecht van 1412 bleven de Drenten het recht behouden om markegrenzen te behandelen en om bepalingen en verordeningen te maken. Die verordeningen werden willekeuren genoemd en werden uitgevoerd door het dagelijks bestuur van de Boermarke ook wel Volmachten genoemd.  Het begrip Volmachten wordt nog steeds gebruikt. Na de inlijving bij Frankrijk, in het jaar 1810, werden vele taken van de Boermarken overgenomen door provincies, gemeenten en waterschappen.

De Boerhoorn

Een belangrijk instrument in het dorp is de boerhoorn. Bij bijzondere gebeurtenissen als brand, belangrijke vergaderingen, als er gezamenlijk bepaalde werkzaamheden gedaan moesten  worden, ging de Boerhoorn rond. Een ieder in het dorp werd dan geacht gevolg te geven aan de oproep. De klus werd met elkaar aangepakt. Zo werden in Gees in 2007 de dorpsbewoners opgeroepen om te helpen bij het leggen van dakpannen op het herbouwde partycentrum de Zwerfkei dat in 2006 door zware brand werd verwoest. Eigenaar Martin Seubers: ‘Op een gegeven moment zaten hier 40 mensen van de boermarke op het dak. Die hebben in een dag tijd 17.000 dakpannen gelegd, een enorme klus. Daarna kwam de verzekeringsman eens kijken hoe de stand van zaken was. Hij vroeg hoe lang het had geduurd voor alle pannen op het dak lagen. Toen ik zei, dat dat in een dag klaar was, was hij heel verbaasd. Dat had hij nog nooit meegemaakt!‘

Boermarken nog steeds actief in Drenthe

Als rechtspersonen nemen ze deel aan het maatschappelijk verkeer. Ook met hun eigendommen als brinken, ijsbanen, wegen en bosjes zijn ze een belangrijk onderdeel in de gemeenschap. Ze hebben een goede naam en zijn diep geworteld in de gemeenschap en vaak aanspreekpunt voor de overheid en diverse instanties. Alleen in Drenthe zijn ze nog actief. De Vereniging Drentse Boermarken telt nog 87 actieve en zelfstandige Boermarken. Het bestaansrecht van de Boermarken in Drenthe is gebaseerd op de verhuur van de jacht. Bijna alle verhuur van de jacht geschiedt via de Boermarken die daardoor een vinger aan de pols kunnen houden voor een goed beheer. Met de jachtgelden kunnen Boermarken vaak sociaal culturele activiteiten in hun omgeving steunen. Met het geld wordt vaak ondersteuning gegeven aan het sociaal- en culturele leven van de plattelandsgemeenschap. Ook worden vaak brinken, ijsbanen, wegen en bosjes onderhouden door de Boermarke. Het welslagen van diverse projecten waarbij de Boermarken betrokken worden, is gebaseerd op de verwevenheid met en het vertrouwen van de Boermarke in de streek. De Boermarke is in staat mensen in de gemeenschap te mobiliseren voor diverse projecten. Op basis van vrijwilligerswerk komt veel tot stand.