Boek van Gees: Bouwen midden op de brink in Gees

Wil je de geschiedenis van Gees leren kennen? De Werkgroep Monumenten van de Historische Vereniging Klenckerheugte is bezig met het schrijven van een boek over de geschiedenis van Gees. Zij hebben veel informatie verzameld: archieven onderzocht, oude kranten doorsnuffeld en interviews afgenomen met oudere bewoners van Gees. Vele dorpsbewoners hebben hun albums met oude foto’s aan de werkgroep ter beschikking gesteld. Het boek van ongeveer 400 bladzijden, vanaf de prehistorie tot het heden, is rijk geïllustreerd met veel kaarten, documenten, verhalen en foto’s. De maanden tot de publicatie lichten we hoofdstuk na hoofdstuk een tipje van de sluier op. We vervolgen met hoofdstuk 3.


Voor 1600 was het stuk land tussen de Tilweg en de Oude Steeg een enorme brink. De Tellinghof is nog een restje van die brink. Dat verandert als na 1600 de Jalvinges tussen 1600 en 1800 verschillende boerderijen bouwen midden op de brink, als eerste de Schaapveensweg 3. Dit erf wordt genoemd in 1612 in de registers van de belasting Impost op het Gemaal. Het is aannemelijk dat Claes Jalvinge de eigenaar is, hij is degene die deze belasting moet betalen. Claes is ook volmacht van de Boermarke, dus een belangrijke ingezetene. Halverwege de 17e eeuw komt Claes Jalvinge te overlijden. Hij laat vier zoons na: Claes, Harm, Jan en Luyten, die daarna in de belastingregisters afwisselend genoemd worden als eigenaren van het bedrijf. In de grondschatting van 1642 wordt hun bedrijf geschat op een waarde van ƒ 4192-0-0 (guldens-stuivers-duiten). Daarmee hoort het bij de grote bedrijven in Gees. De zoons en de (achter)kleinzoons bouwen in de jaren erna op het erf van de Schaapveensweg 3 een aantal huizen: eerst de Schaapveensweg 1, de Schaapveensweg 3a (dat huis bestaat niet meer), later de Oude Steeg 16 en de Schaapveensweg 8-10. Het ene Jalvinge erf van 1600 is in 1800 uitgebreid naar een groepje bij elkaar horende bedrijven, allemaal Jalving(e)s.

Ben je geïnteresseerd in het hele verhaal? Schrijf je dan in voor het boek ‘Gees, kuieren door duizend jaar dorp’. De werkgroep streeft ernaar dat het boek maximaal € 35,- zal gaan kosten. Voorinschrijvers krijgen € 5,- korting op de uiteindelijke prijs. Voorinschrijving betekent niet dat je vooruit moet betalen of verplicht bent tot afname. Je kunt alvast inschrijven voor het boek bij:
Mieke Venhorst; e-mail: vendijk01@gmail.com, of Kees van Dijk en Henny Kuipers; e-mail: hennyenkeesingees@gmail.com, of via deze link.

Afbeelding: Schaapveensweg 3, destijds het eerste huis midden op de Brink. Schilderij Mieke Venhorst.